Бүгүн биһиги республикабыт биир кырдьаҕас, бас-көс музейыгар, саха балаҕаныгар, көмүлүөк оһох тула оллоонноон олорон өлбөт-сүппэт сырдык тыыннаах, үйэттэн үйэлэр тухары, көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллэн кэлбит сүдү айымньыбыт, Олоҥхо декадатын чэрчитинэн „Олонхо алыптаах эйгэтигэр“ диэн ааттаах тэрээһин ыытылынна.

Олоҥхо – саха норуотун тылынан уус-уран айымньытын үрдүк чыпчаала, барҕа баайа. Бухатыырдар геройдуу охсуһууларын, сырдык-хараҥа күүстэр утары турууларын көрдөрөр, саха киһитин, айыы аймаҕын күүһүн-уоҕун, кыаҕын, өйүн-санаатын, үтүөтүн уруйдуур-айхаллыыр бөдөҥ эпическэй айымньы буолар.
Олонхону толорооччу олоҥхоһут – айылҕаттан айдарыылаах, сүдү талааннаах киһи. Кини дорҕоонноох тойуксут, алгысчыт, сээркээн сэһинньит, алыптаах остуоруйаһыт, чабырҕахсыт уонна үгэһит, ол иһин „биир киһи театра“ дииллэр.
2005 сыллаахха ЮНЕСКО саха олоҥхотун үрдүктүк сыаналаан киһи-аймах чулуу айымньытынан билиммитэ. Онтон 2006 сыллаахха Саха республикатын оччотооҕу президенин В.А. Штыров уурааҕынан сэтинньи 25 күнэ Олоҥхо күнүнэн биллэриллибитэ. 2008 сыллаахха кулун тутар 15 күнүгэр Олонхо театра тэриллибитэ.

Ол курдук бүгүҥҥү тэрээһиҥҥэ Олоҥхо театрын артыыһа, икки төгүллээх Ил Дархан гранын хаһаайына, Республикатааҕы Олоҥхо ыһыахтарын 5 төгүллээх Гран-при кыайыылааҕа, олоҥхо уонна оһуохай күрэҕэр Францияҕа барар путевка хаһаайына Анастасия Алексеева кэлэн, бэйэтэ хоһуйан суруйбут „Кыргыһыыга көлүйэр кыыһар кыһыл аттаах Кыыс Урсун удаҕан“ олоҥхоттон быһа тардан толордо. «Айыы кыһата“ национальнай гимназия 6-7 кылааһын үөрэнээччилэрэ сэргээн иһиттилэр.